De van de Gereformeerde Gemeente in Rijssen is in 1954 gebouwd naar een ontwerp van architect A.F. Fresen te Wageningen.

Deze bakstenen zaalkerk met toren is met haar grote hoogte, hoge raampartijen en centrale opstelling van de kansel één van de laatste echo's van de traditionele Gereformeerde kerkbouw, zoals die sedert de zeventiende eeuw in Nederland heeft bestaan.

De Noorderkerk had oorspronkelijk bijna 2.100 zitplaatsen. Bij een herinrichting van de galerijen in de jaren negentig werd het aantal zitplaatsen teruggebracht tot 1.975.

De kerkdiensten in de Noorderkerk zijn doorgaans zeer goed bezet. De diensten staan in de bevindelijk Gereformeerde traditie, waarbij de verkondiging van het Woord centraal staat en de gemeente de psalmen isometrisch zingt in de berijming uit 1773.

Het eerste orgel van de Noorderkerk werd in 1938 gebouwd voor de Walkerk in Rijssen. Het instrument met electro-pneumatische tractuur telde 26 stemmen, waaronder twee transmissies, verdeeld over Hoofdwerk, Zwelwerk en Pedaal. Het pijpwerk was van Duitse industriële makelij.

M.J. Koppejan Orgelfabriek te Veenendaal plaatste het orgel in 1954 over naar de nieuwe Noorderkerk, waarbij het front werd vernieuwd en het orgel in een diepe nis boven de kansel werd geplaatst. Ook de dispositie werd gewijzigd, onder meer door het afsnijden van enkele registers.

Om de problemen met de trage en onbetrouwbare tractuur te verhelpen werd het orgel in 1979 schoongemaakt en nagezien door orgelbouwer
J. de Olde uit Rijssen, waarbij alle membranen werden vervangen.
Toch werd de toestand van het orgel steeds slechter en in 1989 werd besloten om het op termijn te vervangen. In maart 1994 benoemde de kerkenraad een orgelcommissie en werd organist Jan Jongepier uit Leeuwarden als adviseur aangetrokken.

Orgelcommissie en orgeladviseur bezochten in totaal dertien nieuwe orgels van zeven verschillende orgelmakers alsmede twee historische instrumenten ten behoeve van de klankoriëntatie.

Uiteindelijk werd aan drie orgelmakers verzocht offerte uit te brengen op basis van twee plannen van orgeladviseur Jan Jongepier.

Daarnaast nodigde de orgelcommissie deze orgelmakers in de offerteaanvraag uit om eigen inbreng en opvattingen - naast deze twee plannen - tot uiting te brengen in een derde plan.

Na rijp beraad kozen orgelcommissie en kerkenraad in 1997 voor het plan dat orgelmaker Henk van Eeken ontwikkelde op basis van de akoestische situatie en de muzikale praktijk in de Noorderkerk, nadat hij een kerkdienst in de Noorderkerk had bezocht om zich een beeld te vormen van de gemeentezang en de klankontwikkeling in een volledig bezette kerk. Dit plan voorzag in de bouw van een orgel met twee manualen en 31 stemmen, op een zestien voets Manuaal, een acht voets Rugwerk en een zestien voets Pedaal, dat aan weerszijden van het Manuaal zou worden opgesteld.
Bij de uitwerking van dit plan werd de Roerquint 6' op het Manuaal op dringend verzoek van de orgelcommissie vervangen door een Viola di Gamba 8'.

Nadat orgeladviseur Jan Jongepier zijn functie had neerlegd, is hij in 2001 opgevolgd door professor Harald Vogel te Osterholz-Scharmbeck, directeur van de Norddeutsche Orgelakademie en docent aan de Hochschule für Künste in Bremen.

Tijdens de bouw van het orgel heeft Henk van Eeken de dispositie uitgebreid met een Cornet 2' op het Pedaal en de Mixtuur op het Pedaal met een tertskoor vergroot tot Ruispijp 5 sterk.

De uiteindelijke dispositie is als volgt :

Manuaal C-f'''

Rugwerk C-f'''

Pedaal C-d'

1.

Prestant

16'

discant dubbel

1.

Prestant

8'

discant dubbel

1.

Prestant

16'

2.

Octaaf

8'

discant dubbel

2.

Cornet

4

sterk, discant

2.

Roerquint

12'

3.

Viola di Gamba

8'

3.

Holpijp

8'

3.

Octaaf

8'

4.

Roerfluit

8'

4.

Octaaf

4'

4.

Octaaf

4'

5.

Quintadena

8'

5.

Roerfluit

4'

5.

Ruispijp

5

sterk

6.

Octaaf

4'

6.

Quint

3'

discant dubbel

6.

Bazuin

16'

7.

Quint

3'

discant dubbel

7.

Superoctaaf

2'

7.

Trompet

8'

8.

Gemshoorn

2'

8.

Tertiaan

2

sterk

8.

Trompet

4'

9.

Mixtuur

4-6-8

sterk

9.

Mixtuur

3-4-5-6

sterk

9.

Cornet

2'

10.

Trompet

16'

10.

Fagot

16'

11.

Trompet

8'

11.

Trompet

8'

12.

Vox Humana

8'

Koppeling Manuaal aan Rugwerk Koppeling Manuaal aan Pedaal Tremulant gehele orgel Tremulant Rugwerk Temperatuur: Kellner-Bach Toonhoogte: a' is 440 Hertz bij 19° Celsius. Drie spaanbalgen Winddruk: 89 mm waterkolom

Klik hier voor de samenstelling van de vulstemmen.

Het orgel is op 10 december 2004 ingebruik genomen. De ingebruikneming werd geleid door ds C.A. van Dieren, die mediteerde over psalm 92. Het orgel werd bespeeld door de organisten van de Noorderkerk, Bram ten Berge, Wouter Harbers, Wouter Scheppink en Jan-Geert Heuvelman, alsmede door orgeladviseur professor Harald Vogel.

De orgelcommissie heeft bij de ingebruikneming een boekje het licht doen zien: 'Van Eeken orgel Noorderkerk Rijssen'.

Enkele artikelen uit het boekje:

Ten geleide - door de kerkenraad.

Orgel en gemeentezang - door Harald Vogel.

Nieuw orgel voor de Noorderkerk - door Henk van Eeken.

Klik hier voor het interview met professor Harald Vogel in het Reformatorisch Dagblad van 26 maart 2007.